Większość z nas zapewne pożyczyła w swoim życiu pieniądze komuś innemu. Jednak nasze dobre chęci nie zawsze są docenione i czasami zdarza się również tak, że musimy podjąć specjalne kroki, żeby odzyskać fundusze od naszego dłużnika. O czynnościach, jakie warto wykonać w takich sytuacjach, piszemy w dalszej części tego artykułu.
Jak prawo określa dług?
Zanim przejdziemy do omawiania najlepszych sposobów na to, jak odzyskać pieniądze od dłużnika, wyjaśnimy najpierw, czym jest sam dług. Na początku warto zaznaczyć, że mimo faktu, iż jest to często stosowane pojęcie zarówno w praktyce obrotu prawnego, jak i gospodarczego, nie posiada ono ogólnej definicji. W dużym uproszczeniu dług można uznać za obowiązkowe świadczenie, powstające ze stosunku zobowiązaniowego. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 21 września 2016 r. sygn. I ACa 1341/5 określił dług w następujący sposób: ,,Dług stanowi ogólną powinność spełnienia świadczenia obciążającego dłużnika na podstawie jednego stosunku zobowiązaniowego, obejmującą całość jego obowiązków wynikających z tego stosunku (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10 sierpnia 2005 r., I CK 140/05, Legalis 76123)’’.
Postępowanie nakazowe
Jednym ze sposobów na odzyskanie pieniędzy z długu jest postępowanie nakazowe. Jest to specjalny rodzaj procesu sądowego, przewidziany dla roszczeń pieniężnych lub świadczenia innych rzeczy zamiennych. W tym artykule skupimy się jednak tylko na sytuacji, w której dochodzimy odzyskania niezapłaconych zobowiązań finansowych. Warto zaznaczyć, że w ten sposób możemy odzyskać pieniądze nie tylko od osoby prywatnej.
Do wszczęcia tego typu postępowania nie potrzebujemy żadnych skomplikowanych papierów. Warto pamiętać jednak o tym, że niezbędne jest umieszczenie w pozwie pisemnego wniosku o rozpoznanie sprawy w ten sposób. Nasze żądanie musi być również udowodnione dołączonym do pozwu:
- dokumentem urzędowym,
- zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem,
- wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu,
- zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków.
Jeśli spojrzymy na problem z perspektywy osoby prowadzącej działalność gospodarczą, największe znaczenie ma rzecz jasna zaakceptowany przez dłużnika
rachunek. Funkcję tę wypełnia najczęściej podpisana przez uprawnioną osobę faktura. Podstawą do wydania nakazu zapłaty może być co istotne, również niepodpisana faktura, ale tylko wtedy, gdy wierzyciel został upoważniony przez dłużnika do wystawiania faktur bez podpisu.
Co daje nam uzyskanie takiego nakazu?
Nakaz w chwili wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalnego bez nadawania klauzuli wykonalności. Termin ten oznacza, że po uzyskaniu nakazu zapłaty wierzyciel może domagać się zabezpieczenia długu na majątku dłużnika. Jest to o tyle ciekawe, że formalnie postępowanie nie zostało jeszcze zakończone. Warto również wiedzieć, że nawet w tej sytuacji dłużnik nadal może wnieść zarzuty, czy też apelację od późniejszego wyroku. Jednak już sam nakaz zapłaty umożliwia wierzycielowi np. zabezpieczenie dochodzonego długu na środkach zgromadzonych przez dłużnika na rachunku bankowym. Dzięki temu, po ewentualnym zakończeniu postępowania, będzie on mógł od razu zaspokoić swoje roszczenie, nie martwiąc się, że w toku procesu nieuczciwy dłużnik pozbędzie się majątku, z którego można uregulować dług.