W naszym społeczeństwie żyje ponad 6 milionów emerytów. Każdemu z nich przysługuje comiesięczne świadczenie, którego wysokość jest ustalana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych m.in. na podstawie stażu pracy i wysokości odprowadzanych składek. Od niedawna funkcjonuje też możliwość uzyskania emerytury przez osoby, które nie były aktywne zawodowo, ale poświęciły się wychowywaniu dzieci. Program nazywany mama 4+ umożliwił setkom tysięcy kobiet oraz mężczyzn uzupełnienie domowego budżetu. Co to jest emerytura matczyna? Kto może z niej korzystać? Ile wynosi emerytura mama 4+ i jak wygląda procedura jej przyznawania? Dowiesz się z tego artykułu.
Co to jest emerytura matczyna
Emerytura matczyna – funkcjonuje w Polsce od 2019 roku. Prawidłowa nazwa świadczenia to rodzicielskie świadczenie uzupełniające. To dodatkowe środki od ZUS przekazywane osobom, które zrezygnowały z kariery na rzecz wychowywania dzieci. Świadczenie nie jest nominowane w konkretnej kwocie, ale wyrównuje wysokość emerytury otrzymywanej przez rodzica do kwoty emerytury minimalnej (obecnie jest ok. 1300 brutto, czyli ok. 1150 zł „na rękę”).
Emerytura matczyna w 2022 r. wynosi 1338,44 zł brutto (w formie wyrównania otrzymywanego świadczenia do emerytury minimalnej).
Oznacza to, że jeżeli z powodu wychowywania dzieci otrzymujesz niższą kwotę, po złożeniu wniosku o świadczenie mama 4+, Twoja emerytura zostanie uzupełniona.
Ustawodawca uznał, że okres wychowywania licznego potomstwa należy traktować podobnie, jak okres pracy zarobkowej. I nic dziwnego. Każdy zdaje sobie sprawę, że wychowywanie dzieci wymaga ogromnych wyrzeczeń.
Wielu rodziców decydowało się na porzucenie lub ograniczenie aktywności zawodowej i poświęcenie swojego czasu rodzinie. Takie osoby miały poważne problemy po osiągnięciu wieku emerytalnego, gdy okazywało się, że ich świadczenie będzie bardzo niskie (lub w ogóle im nie przysługuje).
Zatem potrzebne było rozwiązanie systemowe, które z jednej strony będzie wspierało starszych emerytów-rodziców, a z drugiej zachęci młodsze rodziny do posiadania większej liczby potomstwa – czyli emerytura 4+.
Większość osób zdaje sobie sprawę z nadchodzącego kryzysu demograficznego. Źródłem problemów jest przede wszystkim sytuacja materialna Polaków, którzy nie decydują się na posiadanie licznego potomstwa z uwagi na konieczność wzmożonej aktywności zawodowej.
Spójrzmy prawdzie w oczy – wychowywanie dzieci może być źródłem satysfakcji i dumy, ale raczej nie pomaga w rozwijaniu kariery. Z kolei ograniczenie aktywności zawodowej powoduje, że składki odprowadzane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych są niższe (lub w ogóle nie są odprowadzane).
Kto może otrzymać emeryturę mama 4+
Świadczenie, wbrew potocznej nazwie, przysługuje nie tylko matkom. Na dodatek do emerytury mogą liczyć też ojcowie, którzy poświęcili się na rzecz wychowywania dzieci, których matka zmarła lub je porzuciła.
Osoba, która chce otrzymać emeryturę matczyną powinna:
- wychować co najmniej czwórkę dzieci,
- ukończyć 60 rok życia (65 w przypadku mężczyzn),
- posiadać stałe miejsce zamieszkania na terenie RP,
- posiadać obywatelstwo polskie.
Warunek wychowania określonej ilości dzieci dotyczy dzieci własnych, dzieci współmałżonków oraz dzieci przysposobionych (o ile ich wychowaniem nie zajmowała się zawodowa rodzina zastępcza).
Warto przy tym podkreślić, że emerytura matczyna nie jest przyznawana automatycznie. Warunkiem otrzymania świadczenia jest złożenie odpowiedniego wniosku we właściwym miejscowo ZUS oraz jego pozytywne rozpatrzenie.
Kto nie otrzyma emerytury dla matek 4+
Istnieją też pewne ograniczenia przy przyznawaniu emerytury matczynej. Zwróć uwagę, że w ustawodawca postawił sobie za cel wyrównanie poziomu materialnego rodziców czwórki dzieci do emerytury minimalnej.
Emerytury matczynej nie dostanie osoba, która:
- posiada emeryturę równą lub wyższą od emerytury minimalnej (1338,44 zł brutto – czyli 1140,58 zł „na rękę”).
- dorabia do emerytury i z tego tytułu dysponuje kwotą równą lub wyższa od emerytury minimalnej.
Jak dostać emeryturę matczyną
Podstawą do otrzymania świadczenia jest wniosek o emeryturę matczyną.
We wniosku należy podać podstawowe informacje, takie jak:
- dane osobowe,
- adres zamieszkania,
- adres do korespondencji,
- sposób wypłaty środków.
Do wniosku dołącza się m.in. akty urodzenia dzieci, oświadczenie o sytuacji majątkowej wnioskodawcy, orzeczenia sądu (o ile takie występują w sprawie). Pamiętaj, że każdy wniosek o emeryturę mama 4+ jest rozpatrywany indywidualnie przez pracownika ZUS. Jeżeli nie dołączysz do wniosku dokumentów, które potwierdzają podawane przez Ciebie informacje, ZUS wezwie Cię do ich uzupełnienia, co przedłuży cały proces ubiegania się o świadczenie.
Nie spełniasz warunków ubiegania się o emeryturę 4+? Sprawdź, czy przysługuje Ci zasiłek przedemerytalny.