Analizujesz kondycję finansową przedsiębiorstwa i zastanawiasz się, co należy rozumieć poprzez zobowiązania krótkoterminowe? Jak zobowiązania krótkoterminowe wpływają na funkcjonowanie firmy? Czy takie zobowiązania zawsze zaliczamy do pasywów? Dowiesz się z tego artykułu.
Co to są zobowiązania krótkoterminowe
Dokładną definicję zobowiązań krótkoterminowych znajdziemy w art.3 ust. 1 pkt 22. Ustawy o rachunkowości.
Zobowiązania krótkoterminowe – to ogół zobowiązań firmy, których wymagalność mieści się w przedziale 12 miesięcy. Do tego grona możemy zatem zaliczyć chwilówki, pożyczki ratalne, pożyczki oraz kredyty bankowe o okresie kredytowania do 12 miesięcy, faktury przelewowe i finansowe, limity odnawialne oraz kredyty w rachunku bieżącym, a także zobowiązanie na rzecz instytucji publicznoprawnych (np. nieopłacone składki ZUS). Współczynnik zobowiązań finansowych, wymagalnych wobec analizowanego przedsiębiorstwa, jest ujmowany w bilansie firmy (po stronie pasywów) i jest podstawową wskazówką dla każdej osoby, która chciałaby ocenić kondycję finansową wybranej firmy.
Przykłady zobowiązań krótkoterminowych
Podanie przykładów zobowiązań krótkoterminowych nie powinno stworzyć nam żadnych trudności. Do tego grona zaliczamy wszystkie zobowiązania, do końca spłaty których zostało nam mniej niż 12 miesięcy.
Zatem w tym gronie zmieszczą się zarówno wszystkie produkty finansowe, które ze swojej specyfiki trwają krócej np. chwilówki, pożyczki, kredyty konsumenckie (o okresie poniżej 12 miesięcy).
Jednak należy zaliczyć do tego grona również kredyt hipoteczny, o ile płatność ostatniej raty przypada przed upływem 12 następnych miesięcy kalendarzowych. To samo dotyczy akcji i obligacji, weksli, czeków oraz zobowiązań podatkowych i ubezpieczeniowych względem ZUS lub Skarbu Państwa.
Zobowiązania krótkoterminowe pasywa a aktywa
Co ciekawe – zobowiązania krótkoterminowe mogą stanowić zarówno pasywa, jak i aktywa przedsiębiorstwa. Wszystko zależy od naszej perspektywy. To samo zobowiązanie ze strony „przedsiębiorstwa-dłużnika” będzie oczywiście pasywem, natomiast z punktu widzenia „przedsiębiorcy wierzyciela” – aktywem (w końcu w określonym terminie ma dojść do spłaty zobowiązania wraz z odsetkami).
Sposoby wykorzystywania zobowiązań krótkoterminowych
Jak już wiesz, zobowiązania krótkoterminowe umieszcza się w bilansie wybranego przedsiębiorstwa.
Bilans to część sprawozdania finansowego firmy. To wykaz aktywów i pasywów przedsiębiorstwa za poprzedni rok obrotowy (oraz dzień sporządzenia bilansu). Obowiązek sporządzania bilansów dotyczy podmiotów, które przekroczyły określony poziom dochodów lub wybrały rozliczenia w postaci ksiąg rachunkowych.
Bilans, na podstawie obowiązujących przepisów, sporządzają:
- spółki kapitałowe i osobowe,
- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG (o ile wybrały odpowiedni sposób rozliczenia).
Gdy przyjrzysz się konstrukcji bilansów nieco bliżej, zauważysz, że zobowiązania krótkoterminowe zostały podzielone na podgrupy, dzięki którym dużo łatwiej zorientować się w działaniach podejmowanych przez analizowane przedsiębiorstwo. Znajdziemy tam m.in. kategorie:
- kredyty i pożyczki,
- zobowiązania wynikające z emisji papierów wartościowych,
- zobowiązania z tytułu dostaw i usług,
- zobowiązania z tytułu weksli (z tego artykułu dowiesz się, kto to jest dłużnik wekslowy),
- zobowiązania podatkowe (oraz cła, ubezpieczenia i inne zobowiązania publicznoprawne),
- zobowiązania z tytułu wynagrodzeń,
- fundusze specjalne (np. fundusz socjalny).
Jak zobowiązania krótkoterminowe wpływają na funkcjonowanie firmy
Obecność zobowiązań to naturalna rzecz w przypadku przedsiębiorstw funkcjonujących w obecnym systemie finansowym. Kredyty i pożyczki nie muszą być czymś negatywnym, o ile są przeznaczone na inwestycje i koszt ich obsługi nie zagraża płynności finansowej firmy.
Informacja o liczbie oraz charakterze zobowiązań krótkoterminowych pozwala nam ocenić np. ile dni upływa od momentu zaciągnięcia zobowiązania do jego pełnej spłaty (tzw. wskaźnik rotacji). Jeżeli firma jest w stanie terminowo spłacać swoje zobowiązania, nie ma tu żadnego problemu (nawet w przypadku, w którym wskaźnik ten regularnie rośnie).
Problemy pojawiają się, gdy mamy do czynienia ze wzrostem rotacji oraz przekraczaniem terminów spłaty zobowiązań. To sygnał dla osoby zarządzającej przedsiębiorstwem, że należy „zaciągnąć hamulec” i wstrzymać się z dalszym zadłużeniem, ponieważ brak reakcji może doprowadzić do utraty finansowej przez przedsiębiorstwo, a w konsekwencji nawet do bankructwa.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj na czym polega pełna ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa.