„Trzynastka” to popularne określenie premii rocznej, wypłacanej pracownikom wielu branży. Jednak od 2019 na trzynastkę mogą liczyć też emeryci i renciści. Na jakich zasadach funkcjonuje trzynasta emerytura? Co trzeba zrobić, aby ją otrzymać? Ile wynosi 13 emerytura 2022? Dowiesz się z tego artykułu.
Co to jest trzynasta emerytura
Trzynasta emerytura – to dodatkowe świadczenie z ZUS, które przysługuje zarówno dla emerytów, jak i rencistów. Podstawą prawną do wypłaty pieniędzy jest Ustawa o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów. „Trzynastka” jest wypłacana każdego roku w kwietniu i jest jednym ze sposobów wsparcia grup społecznych, które znajdują się w trudniej sytuacji finansowej.
Ile wynosi trzynasta emerytura? Wysokość dodatkowego świadczenia jest bezpośrednio związana z kwotą najniższej emerytury i podlega waloryzacji. Oznacza to, że każdego roku kwota trzynastki jest nieco większa. Od 13 emerytury odliczana jest tylko składka zdrowotna (rząd zrezygnował w tym wypadku z pobierania podatku dochodowego).
13 emerytura 2022 wynosi 1338,44 zł brutto czyli 1217,98 zł netto (na rękę).
W przeciwieństwie do innych bonusów wypłacanych emerytom z budżetu państwa, regularna wypłata 13 emerytury została zagwarantowana ustawowo. Kwota w ramach bonusu nie podlega zajęciom na poczet spłaty długu. Ponadto nie wlicza się jej do określania dochodu, który uprawnia np. do korzystania z renty socjalnej lub innych zasiłków. Dla wielu emerytów to dodatkowy zastrzyk pieniędzy w okresie Świąt Wielkanocnych, który umożliwia im podreperowanie swojego budżetu.
Szacowany koszt wypłaty „trzynastek” w 2022 to 13,1 mld zł. Pieniądze wypłacane są z budżetu państwa za pośrednictwem Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Ile wyniesie trzynasta emerytura 2023
Zgodnie z postanowieniami ustawy o dodatkowym rocznym świadczeniu dla emerytów i rencistów wypłata trzynastej emerytury i renty będzie miała miejsce również w 2023 roku. Na chwilę obecną nie możemy natomiast stwierdzić ile wynosi 13 emerytura 2023.
Do przeprowadzenia wyliczenia potrzebujemy bowiem wskaźnika waloryzacji, który bierze pod uwagę m.in. poziom inflacji oraz wysokość przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. W 2022 roku renty i emerytury wzrosły aż o 7%. Eksperci wskazują, że przyszłoroczna podwyżka również może być rekordowa. Szczegóły znajdziesz w naszym poradniku waloryzacja emerytury.
Kto może dostać 13 emeryturę
Zastanawiasz się, komu przysługuje 13 emerytura? Zgodnie z zapisami ustawy, bonusowe świadczenie przysługuje wszystkim osobom, które na dzień 31 marca mają prawo do emerytury, renty lub innego świadczenia długoterminowego wypłacanego z ZUS (np. zasiłek przedemerytalny).
Trzynasta emerytura przysługuje wszystkim emerytom i rencistom bez wyjątku. W założeniach miało to być świadczenie jednorazowe, jednak wraz z pojawieniem się pandemii oraz dekoniunktury na rynku i inflacji – świadczeniu został nadany regularny charakter. Trzynastka ma zrekompensować emerytom podwyżki cen energii, żywności i paliwa.
Trzynastej emerytury w wybranym roku kalendarzowym nie dostanie z kolei osoba, która uzyskała prawo do renty lub emerytury po 31 marca lub jej prawo do wypłaty świadczenia jest zawieszone (np. na skutek przekroczenia progu dochodowego).
Jak dostać trzynastą emeryturę
Podmiotem właściwym do wypłaty 13 emerytury jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wypłata trzynastej emerytury odbywa się automatycznie. Nie trzeba składać tu żadnych wniosków ani zaświadczeń. Kwota pobieranej emerytury lub renty również jest bez znaczenia.
Po prostu – dodatkowe pieniądze w ramach „trzynastki” są przelewane bezpośrednio na konto świadczeniobiorcy w taki sam sposób jak zwykła emerytura lub renta. ZUS wypłaca pieniądze w sześciu terminach tj. 5, 6, 10, 15, 20 i 25 dnia każdego miesiąca.
Zgodnie z planami rządu 13. emerytura 2023 zostanie wypłacona w kwietniu 2023 rok.
Podstawą do wypłaty trzynastki jest decyzja ZUS, którą emeryt lub rencista otrzymuje listem poleconym wraz z informacją o waloryzacji świadczenia. Po otrzymaniu pisma dowiesz się dokładnie, kiedy będzie wypłacana 13. emerytura.
Inne dodatki które przysługują emerytom
Emeryci stanowią coraz liczniejszą, a co za tym idzie – coraz bardziej wpływową grupę społeczną. Ponadto konstrukcja systemu emerytalnego w Polsce sprawia, że wysokość świadczenia z trudem wystarcza na pokrycie codziennych wydatków (jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź nasz artykuł ile jest emerytów w Polsce).
To dlatego rząd szuka najróżniejszych sposobów, które mają pomóc seniorom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej.
Dodatkowe świadczenie, które przysługują emerytom i rencistom to:
- 13. emerytura – dodatkowe świadczenie roczne o regularnym charakterze wypłacane w kwietniu,
- 14. emerytura – dodatkowe świadczenie roczne wypłacane na przełomie sierpnia i września (szczegóły znajdziesz w naszym poradniku 14. emerytura),
- 15. emerytura – planowane świadczenie na 2023 rok (o planach wprowadzenia 15. emerytury w roku wyborczym 2023 wspominał m.in. Prezydent Andrzej Duda).
Trzynasta emerytura to na chwilę obecną jedyne świadczenie, którego regularna wypłata jest zagwarantowana ustawowo. Czternasta emerytura została wprowadzona w 2021 roku i miała być świadczeniem jednorazowym. Jednak już w marcu 2022 roku okazało się, że czternastka zostanie wypłacona emerytom i rencistom ponownie (na przełomie sierpnia i września 2022 roku). Kryzys energetyczny i rosnące ceny towarów i usług sprawiają, że rząd coraz głośniej mówi o planach wprowadzenia piętnastej emerytury.
Wypłata kolejnego świadczenia w 2023 roku jest całkiem prawdopodobna – szczególnie, gdy weźmiemy pod uwagę, że jest to rok wyborów parlamentarnych oraz samorządowych. Eksperci wskazują, że regularna wypłata dodatkowych świadczeń dla emerytów i rencistów jest znacznym obciążeniem dla budżetu państwa i w dłuższej perspektywie może nie być możliwa do utrzymania.