Odpowiednie zarządzanie przepływami pieniężnymi to kluczowa kwestia w każdym przedsiębiorstwie. Szczególnie w czasach zbliżającego się kryzysu i dekoniunktury. Analiza przepływów pieniężnych wewnątrz firmy pozwoli nam na uzyskanie pełnego obrazu aktualnej sytuacji finansowej i podjęcie niezbędnych zmian. Co to znaczy cash flow i jak bada się przepływy pieniężne wewnątrz przedsiębiorstwa? Dowiesz się z tego artykułu.
Co to są przepływy pieniężne (cash flow)
Badanie przepływów pieniężnych przedsiębiorstwa pozwala nam określić jego płynność finansową. Na podstawie tych danych możemy określić, czy firma skutecznie ściąga od kontrahentów należne jej pieniądze oraz terminowo płaci swoje zobowiązania. Podstawą prawną do wykonywania badania jest Ustawa o rachunkowości, a jej wyniki powinny znaleźć się w corocznym sprawozdaniu finansowym.
Sprawozdanie finansowe składa się z:
- rachunku zysków i strat,
- bilansu,
- sprawozdania z przepływu środków pieniężnych (cash flow).
Cash flow – to określenie dotyczące sprawozdania z przepływu środków pieniężnych w działalności gospodarczej. To jeden z podstawowych wskaźników, umożliwiających nam szybką ocenę kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Sprawozdanie cash flow przybiera formę dokumentu, w którym możemy zobaczyć wszystkie źródła dochodów firmy oraz sposoby ich wykorzystywania.
Zestawienie cashflow wykorzystuje się m.in. przy:
- badaniu zdolności kredytowej firmy przez bank,
- analizach potencjalnych inwestorów lub kontrahentów,
- przy wnioskach o udzielenie pożyczki, kredytu kupieckiego, dotacji lub innego zewnętrznego sposobu finansowania przedsiębiorstwa.
Co zawiera zestawienie cash flow
W zestawieniu cash flow znajdziemy kolejno:
- przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej,
- przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej,
- przepływy pieniężne netto z działalności finansowej,
- przepływy pieniężne netto razem,
- bilansową zmianę środków pieniężnych,
- środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego,
- środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego.
1. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
W tym miejscu znajdziemy informacje o wpływach przedsiębiorstwa z podstawowej działalności, tj. sprzedaży towarów lub usług (inaczej – działalności operacyjnej). Dzięki niej możemy ocenić skuteczność większości przedsiębiorstw. Od przychodów odejmujemy w tym miejscu koszty pracy, wytworzenia produkty oraz obciążenia podatkowe.
Warto przy tym zaznaczyć, że współczynnik ten jest istotny przy założeniu, że firma ma czerpać dochody z działalności operacyjnej (a nie jest to konieczność). Więcej o różnych sposobach pozyskiwania środków przeczytasz w naszym poradniku źródła finansowania przedsiębiorstw.
2. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
Inwestycje to nakłady finansowe przedsiębiorstwa wydawane na przedmioty lub procesy, które w przyszłości mają zapewnić zwiększenie poziomu zysku. Do tego grona zaliczymy zarówno zakup nowych maszyn, jak i np. koszty zwiększania kompetencji przez pracowników firmy. Ten współczynnik pozwala nam określić, czy analizowane przedsiębiorstwo ma pozytywne perspektywy na rozwój. Pozycja szczególnie istotna w przypadku tzw. startupów.
3. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
Współczynnik dotyczący przepływów pieniężnych pochodzących z zewnętrznych źródeł finansowania firmy tj. emisji akcji, obligacji, kredytów, pożyczek itp.
4. Przepływy pieniężne netto razem
Podsumowanie powyższych pozycji, dzięki której szybko dowiadujemy się, czy przedsiębiorstwo obecnie generuje zysk czy stratę.
5. Bilansową zmianę środków pieniężnych
Jeżeli występuje – należy ją wpisać w tej pozycji.
6. Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego
Kwota, która wynika z bilansu firmy. Pozwala nam dowiedzieć się, z jakiej pozycji „startowaliśmy”.
7. Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego
Kwota, którą obecnie dysponuje przedsiębiorstwo. Pozwala nam dowiedzieć się, w jakiej pozycji znajduje się firma na dzień tworzenia zestawienia cash flow.
Zastanawiasz się, jak poprawić wyniki przepływu środków pieniężnych? Przeczytaj, na czym polega pomnażanie kapitału.
Jak analizować zestawienie przepływu środków pieniężnych
Ogólne założenia, na których opiera się analiza zestawienia cash flow są dość proste – ujemne przepływy uznajemy najczęściej za zjawisko negatywne, a dodatnie za pozytywne. Jak łatwo się domyślić, gdy wszystkie w/w pozycje mają wartość ujemną, firmie grozi bankructwo.
W pierwszej kolejności warto zwróć uwagę na zestawienie przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Jeżeli saldo jest dodatnie – z reguły nie ma się czym martwić. Uznajemy wtedy, że firma jest rentowna. Jednak dotyczy to tylko „klasycznych” przedsiębiorstw, których zadaniem jest generowanie zysku ze sprzedaży towarów lub usług. W rzeczywistości funkcjonuje mnóstwo podmiotów, które ze swojego założenia opierają się na różnego rodzaju dotacjach, grantach, kredytach itd.
Gdy mamy do czynienia z taką sytuacją, warto od razu przejść do pozycji przepływy pieniężne z działalności finansowej oraz przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej. Dzięki temu dowiesz się, czy firma faktycznie inwestuje otrzymywane środki i ma perspektywy na rozwój, czy zewnętrzne finansowanie jest po prostu „przepalane” na bieżące koszty działalności.
Wysoka wartość wydatków na inwestycje może zaburzyć ogólny obraz sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Dotyczy to szczególnie firm na etapie skalowania, które świadomie przeznaczają na rozwój większość swoich środków pieniężnych.
Tak czy inaczej – zestawienie cash flow umożliwia nam szybką ocenę przepływów pieniężnych wewnątrz przedsiębiorstwa i dokonanie oceny, czy podmiot jest zdolny do samofinansowania się. Ujęte tu wartości wskazują też, na którym etapie znajduje się przedsiębiorstwo, tj. czy mamy do czynienia z rozwojem i zdobywaniem lepszej pozycji rynkowej, czy ze zmniejszeniem poziomu udziału w rynku. To niezwykle cenna informacja dla wszystkich potencjalnych inwestorów lub osób, które planują nawiązać jakąś formę współpracy z przedsiębiorstwem (np. udzielenie kredytu, pożyczki, zawarcie długoterminowej umowy itd.).
Prowadzisz działalność na innowacyjnym rynku? Sprawdź, co oznaczają skróty CEO CFO CSO.