Bank odmówił Ci udzielenia kredytu? Zastanawiasz się, jak szybko poprawić swoją zdolność kredytową? Sprawdź, co możesz zrobić, aby błyskawicznie zwiększyć swoje szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku o kredyt.
Na czym polega zdolność kredytowa
Zdolność kredytową posiadają osoby fizyczne i przedsiębiorstwa, których bieżąca i przewidywana sytuacja majątkowa zapewnia wypłacalność oraz gwarantuje spłatę kredytu wraz z odsetkami w ustalonym terminie. Zdolność kredytowa to inaczej szansa na to, że terminowo spłacisz swój dług.
Od oceny zdolności kredytowej zależy nie tylko sposób rozpatrzenia Twojego wniosku (np. o kredyt hipoteczny), ale również wysokość przyznanej kwoty.
Banki dokonują oceny ryzyka przy sprzedaży każdego produktu finansowego. Naturalnie, sposób oraz wnikliwość tej oceny zależy od powagi zobowiązania. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja oceny zdolności kredytowej osoby ubiegającej się o długoletni kredyt hipoteczny, a zupełnie inaczej kilkuminutowa analiza sytuacji majątkowej osoby ubiegającej się np. o niewielką pożyczkę lub limit odnawialny na swoim koncie.
Tak czy inaczej – jeżeli chcesz korzystać z usług banku (teraz lub w przyszłości), musisz świadomie zadbać o swoją zdolność kredytową.
I wbrew pozorom nie chodzi tu tylko o wysokość Twojego wynagrodzenia. Z odrzuceniem wniosku o kredyt wielokrotnie spotkają się osoby, które wcale nie narzekają na brak gotówki.
Dlaczego tak się dzieje?
Odpowiedź znajdziesz poniżej.
Jak banki oceniają zdolność kredytową
Zacznijmy od absolutnych podstaw. Kredytodawcy w celu minimalizowania ryzyka niewypłacalności klientów korzystają z wielu metod oceny zdolności kredytowej. Wśród najpopularniejszych znajdziemy:
- metodę opisową – polegającą na przyporządkowaniu poszczególnego klienta banku do określonej klasy ryzyka. Banki tworzą co najmniej kilka takich klas, w których wymieniają konkretne warunki, które musi spełnić kredytobiorca, aby zostać do nich zaliczony.
- metodę punktową – polegającą na przypisywaniu różnych wag do wskaźników, określających sytuację ekonomiczną klienta (np. miesięczne zarobki, wiek, stan cywilny itd.). Informacje podawane we wniosku o kredyt są następnie zestawiane z tabelą punktową. Po ich zsumowaniu otrzymujemy wynik, wskazujący zdolność kredytową klienta (lub jej brak).
- metodę finansową – polegającą na analizie sprawozdań finansowych klienta. W tym wypadku bank dokonuje oceny na podstawie dokumentów dostarczonych przez osobę wnioskującą o kredyt (np. bilanse, rachunki zysków i strat, wyciągi z konta świadczące o przepływie środków pieniężnych).
Metoda CAMPARI ICE w ocenie zdolności kredytowej
Jednak najwięcej informacji o czynnikach analizowanych przez banki zdradza popularna metoda CAMPARI ICE (jej nazwa pochodzi od pierwszych liter kryteriów, uwzględnianych przez kredytodawcę).
- Character – osobowość firmy, kredytobiorcy – rozumiana m.in. przez charakter branży, w której działa (stabilność, opłacalność, perspektywy rozwoju)
- Ability – zdolność do spłaty zobowiązania; doświadczenia klienta z korzystania z produktów finansowych
- Means – środki; poziom wkładu własnego, źródła przychodu
- Purpose – cel kredytu, analizowany pod kątem opłacalności ekonomicznej i potencjalnych zysków z inwestycji w przyszłości
- Amount – kwota kredytu; czy jej wysokość zapewnia szansę realizacji celu
- Repaymant – spłata; w jaki sposób klient zamierza spłacić zobowiązanie (z jakich źródeł będzie czerpał dochody) oraz w jakim terminie zamierza je spłacić
- Interest – odsetki; czy cena kredytu odpowiada ryzyku ponoszonemu przez bank
- Income – dochód; czy udzielenie kredytu zapewni odpowiedni dochód bankowi
- Collateral – zabezpieczenie; czy jest wystarczające i czy można je szybko zrealizować w razie problemów ze spłatą
- Extras – dodatki; czy w przypadku klienta istnieje szansa na sprzedanie mu dodatkowych produktów (dodatkowy kredyt na wykończenie mieszkania, lokaty, ubezpieczenia, przeniesienie rachunku do banku)
Nie trudno się domyślić, że zgodnie z oceną zdolności kredytowej klienta opartą na tej metodzie, największą szansę otrzymania kredytu będą miały osoby z regularnym dochodem (np. pochodzącym z rozwojowego biznesu lub stabilnego zatrudnienia), pozytywną historią spłaty innych zobowiązań, które zaciągają kredyt na uzasadniony ekonomicznie cel, dysponujące odpowiednim zabezpieczeniem oraz wybierające ofertę kredytu opłacalną z punktu widzenia interesów ekonomicznych banku (np. z dodatkowym kontem i ubezpieczeniem).
Jak sprawdzić swoją zdolność kredytową
Zastanawiasz się, na jakim poziomie kształtuje się Twoja zdolność kredytowa? Do jej określenia możesz skorzystać z jednego z kalkulatorów dostępnych online.
Należy przy tym zaznaczyć, że wyniki podawane przez taki kalkulator najczęściej znacznie różnią się od rzeczywistości.
Do wyliczenia kwoty maksymalnego kredytu wykorzystuje się tam przede wszystkim miesięczny dochód gospodarstwa domowego oraz wysokość innych zobowiązań. Jak widzisz to zdecydowanie mniej czynników, niż chociażby podczas podstawowej analizy CAMPARI ICE.
Warto też zaznaczyć, że istotny wpływ na sposób rozpatrywania wniosków o kredyty ma polityka wybranego banku oraz ogólna sytuacja ekonomiczna w kraju. Np. w trakcie pandemii Covid-19 banki okresowo zwiększyły kwotę minimalnego wkładu własnego do kredytu hipotecznego z 20% do 30% lub nawet 40% i zaostrzyły kryteria punktowe oceny klientów.
Analiza ryzyka związanego z udzielaniem kredytów jest czymś dynamicznym. Najlepszym rozwiązaniem jest umówienie wizyty w wybranym banku lub kontakt z doradcą finansowym. Usługa oceny zdolności kredytowej wraz z przedstawieniem proponowanych ofert jest bezpłatna.
Brak zdolności kredytowej co robić
Jak widzisz, ocena zdolności kredytowej wcale nie jest prosta i nie opiera się wyłącznie na ocenie ilości pieniędzy, które co miesiąc wpływają na Twoje konto.
Z resztą – mnóstwo potencjalnych klientów banków popełnia duży błąd już na tym etapie. Mowa tu o wszystkich przedsiębiorcach oraz pracownikach, którzy z różnych przyczyn „optymalizują” swój poziom dochodów (np. generując mnóstwo kosztów lub rozliczając część wynagrodzenia „pod stołem” z uwagi na uwarunkowania podatkowe).
To naturalne, że bank jest zainteresowany wyłącznie dochodami, które możesz udokumentować.
Problemem może być też rodzaj branży, w której działasz. Jeżeli Twój biznes lub zawód z różnych przyczyn zostanie oceniony przez bank jako pozbawiony perspektyw – Twoje szanse otrzymania wysokiego kredytu znacznie się zmniejszają.
Regularnie można spotkać się z sytuacją, w której kredyt jest przyznawany osobie zatrudnionej na stanowisku z relatywnie niskim poziomem dochodów (np. w sektorze budżetowym), a przedsiębiorca rozpoczynający nawet dobrze zapowiadający się biznes, musi liczyć się z decyzją odmowną.
Jednak głowa do góry. Istnieją skuteczne sposoby na zwiększenie zdolności kredytowej i tylko od Ciebie zależy, czy stworzysz okoliczności wymagane do otrzymania pozytywnej oceny.
6 sposobów jak zwiększyć zdolność kredytową
Budowanie zdolności kredytowej może zająć nieco czasu (pierwsze efekty Twoich działań zobaczysz dopiero po kilku miesiącach). Jednak jeżeli zależy Ci na wykorzystaniu pieniędzy banku do realizacji swoich celów, musisz przejść przez ten proces. Co konkretnie możesz zrobić?
1. Zadbaj o swoją historię w bazach dłużników
Przydarzył Ci się problem z terminową spłatą zobowiązania? Jeżeli zamierzasz znów wnioskować o dostęp do dodatkowych środków, trzeba się go jak najszybciej pozbyć.
Jedną z podstawowych czynności przy analizowaniu zdolności kredytowej klienta jest dokonanie sprawdzenia w dostępnych bazach dłużników. Gdy znajduje się w nich Twoje imię i nazwisko – szanse otrzymania nowego kredytu dramatycznie maleją.
Na szczęście nic nie trwa wiecznie i istnieją skuteczne sposoby na pozbycie się takich wpisów. Naturalnie – podstawą jest spłata zaległego zobowiązania. Jednak musisz dopilnować też, aby firma prowadząca wybrany rejestr (np. BIK) jak najszybciej wykreśliła Twoje dane z listy. Często wystarczy do tego Twój pisemny wniosek.
Jak sprawdzić, czy znajdujesz się w bazie dłużników? Każdy podmiot prowadzący taką bazę ma obowiązek raz na pół roku bezpłatnie udostępnić Ci tzw. kopię danych. Możesz wnioskować o to listem poleconym lub za pomocą aplikacji internetowej wybranej bazy.
2. Spłać swoje zobowiązania przed czasem
Planujesz wziąć większy kredyt? Jak najszybciej pozbądź się swoich starych zobowiązań. Pamiętaj, że każdy bank oraz pożyczkodawca ma obowiązek umożliwienia Ci przedterminowej spłaty zobowiązania.
Sprawnie spłacony kredyt lub pożyczka znacznie zwiększy Twoją zdolność kredytową poprzez wykazanie doświadczenia w korzystaniu z produktów finansowych. Mało tego – dokonując spłaty kredytów i pożyczek przed czasem, zmniejszasz ich ostateczny koszt (możesz uzyskać m.in. zwrot prowizji bankowej).
3. Dostosuj swoją sytuację cywilną
Pamiętaj, że bank bierze pod uwagę dochody całego gospodarstwa domowego. Oznacza to, że małżeństwo (bez dzieci) będzie miało zdecydowanie wyższą zdolność kredytową, niż panna lub kawaler. I chociaż zawieranie związku małżeńskiego z uwagi na poprawę zdolności kredytowej nie jest niesamowicie romantyczne – na pewno warto wziąć to pod uwagę.
To samo działa też w drugą stronę. Jeżeli Twój małżonek posiada złą historię kredytową, warto zastanowić się na rozdzielnością majątkową.
4. Zaoszczędź na większy wkład własny
Poziom minimalnego wkładu własnego przy kredytach hipotecznych spędza sen z powiek dla mnóstwa klientów banków (obecnie to już 20% wartości nieruchomości).
Zwróć jednak uwagę, że im większym wkładem własnym dysponujesz, tym mniejsze jest ryzyko kredytodawcy, a co za tym idzie – wymagana zdolność kredytowa.
Mnóstwo przydatnych porad o szybkim generowaniu oszczędności znajdziesz w artykule jak oszczędzać pieniądze.
5. Negocjuj z kredytodawcą i sprawdzaj inne oferty
Brak zdolności kredytowej do skorzystania z wybranej oferty wcale nie zamyka Ci drogi do otrzymania dodatkowych pieniędzy. Po negatywnym rozpatrzeniu wniosku, pracownik banku powinien przedstawić Ci alternatywę. Jeżeli tak się nie stanie – sam wyjdź z inicjatywą negocjacji.
Być może modyfikacja kwoty kredytu, jego waluty, okresu trwania, poziomu odsetek pozwoli Ci zrealizować Twój cel nieco inną drogą? Być może bank byłby skłonny udzielić Ci kredytu, gdybyś zdecydował się również na lokatę i prowadzenie w nim swojego ROR? Wbrew pozorom masz na tym gruncie spore pole manewru, a oddziały banku, którym zależy na poprawieniu statystyk sprzedaży również nie powinny utrudniać Ci tego procesu.
Pamiętaj też o sprawdzeniu co najmniej kilku ofert dostępnych na rynku. To, że jeden bank źle ocenił Twoją zdolność kredytową, wcale nie oznacza, że wszyscy potencjalni kredytodawcy ocenią Cię tak samo.
6. Zwiększ swoje dochody i uporządkuj swoją sytuację prawną
Jeżeli w najbliższych latach zamierzasz ubiegać się o kredyt, warto maksymalnie zwiększyć swoje dochody i ustabilizować sytuację prawną (np. podjąć zatrudnienie w ramach umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin).
Jeżeli prowadzisz biznes, zadbaj o częste wpływy na rachunku bieżącym i spraw, aby dokumenty wykazywały jego faktyczną kondycję. Wiele przydatnych porad znajdziesz też we wpisie jak osiągnąć wolność finansową.
Dlaczego warto dbać o zdolność kredytową
Dysponowanie odpowiednią zdolnością kredytową to nie tylko warunek otrzymania dostępu do dodatkowych środków z banku. To również sposób na otrzymanie go w zdecydowanie niższej cenie.
Zwróć uwagę, że im mniejsze ryzyko generuje Twoje zobowiązanie, tym bank będzie bardziej skłonny do nawiązania z Tobą współpracy.
Wysoka zdolność kredytowa odpowiada Twojemu wysokiemu statusowi majątkowemu. Z tym zastrzeżeniem, że musisz zwracać szczególną uwagę formalne potwierdzenie wszystkich elementów tego majątku.
Robisz porządek w swoich finansach? Sprawdź, na czym polega nadpłata kredytu.