Obecnie kwota przeciętnej emerytury przekroczyła już 2500 zł. Jeżeli zastanawiasz się, ile pieniędzy otrzymują emeryci w Polsce, musisz wziąć pod uwagę, że świadczenie emerytalne podlega corocznej waloryzacji. Do tej pory były to niewielkie sumy, jednak waloryzacja w 2022 roku była rekordowa (7%). Wszystko wskazuje na to, że w kolejnych latach również będziemy mieli do czynienia ze znacznym wzrostem wysokości emerytur. Dlaczego tak się dzieje? Do czego wykorzystuje się wskaźnik średniej emerytury w Polsce? Ilu emerytów pobiera świadczenie tej wysokości? Dowiesz się z tego artykułu.
Średnia emerytura 2023
Średnia emerytura w Polsce w marcu 2023 wyniosła 2869,02 zł
Emerytura to świadczenie wypłacane przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych wszystkim osobom, które spełniły warunki określone w Ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Świadczenie przyznawane jest na wniosek zainteresowanego, po podjęciu przez niego decyzji o zaprzestaniu aktywności zawodowej.
Decyzja o przyznaniu emerytury przez ZUS zależy od dwóch podstawowych czynników, tj:
- wieku wnioskodawcy,
- okresu przez który były odprowadzane składki.
W przypadku kobiet do pobierania emerytury uprawnia ukończenie 60 roku życia oraz posiadanie co najmniej 20 letniego stażu pracy, w przypadku mężczyzn mamy obowiązek ukończenia 65 roku życia oraz wylegitymowania się ponad 25 letnim stażem pracy.
Te dwa warunki znacznie wpływają też na wysokość otrzymywanego świadczenia. Im dłużej odprowadzamy składki oraz im większą mają wysokość, tym wyższe będzie nasze comiesięczne świadczenie emerytalne. Może np. osiągnąć lub przekroczyć wartość średniej emerytury.
Jednak wartość świadczenia emerytalnego, również uśrednionego, nie jest stała i może znacznie zmieniać się w okresie jego wypłaty. Dlaczego tak się dzieje?
Od czego zależy wysokość średniej emerytury
Podstawowym powodem jest oczywiście waloryzacja – czyli próba utrzymania wartości emerytury w czasie.
Konieczność corocznej waloryzacji świadczeń została zapisana w Ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że emeryci każdego roku dostają nieco wyższe świadczenie. Jednak wyciąganie wniosku, że polskim emerytom z każdym rokiem powodzi się tylko lepiej byłoby zbyt pochopne.
To przede wszystkim skutek szalejącej inflacji, która daje się we znaki również seniorom. W roku 2022 wzrost cen towarów i usług oscylował w okolicy 15%. Nie trudno domyślić się, że 7% wzrost wartości emerytury w żaden sposób nie umożliwia pokrycia tej różnicy. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o sposobach waloryzacji świadczeń – sprawdź nasz poradnik waloryzacja emerytury.
Waloryzacja to jeden z powodów, dla których wartość średniej emerytury jest dynamiczna.
Kolejnym powodem są zagadnienia podatkowe. Otóż świadczenie emerytalne stanowi dochód świadczeniobiorcy i jako taki podlega opodatkowaniu. W ostatnim czasie mieliśmy radykalne zmiany w tej materii – na skutek wprowadzenia tzw. Polskiego Ładu. Zwiększyła się kwota wolna od podatku, a co za tym idzie, mnóstwo seniorów otrzymało nieco wyższe świadczenie.
Do czego wykorzystuje się wskaźnik średniej emerytury
Wskaźnik średniej emerytury pomaga nam zdobyć pewien pogląd na sytuację ekonomiczną seniorów. Jest często wykorzystywany w raportach, statystykach oraz uzasadnieniach decyzji politycznych (np. o przyznaniu dodatkowych świadczeń).
Jednak wykorzystywanie kwoty średniej emerytury do oceny sytuacji finansowej seniorów nie jest doskonałe. Należy pamiętać, że emerytom przysługuje szereg innych dodatków np. trzynasta i 14. emerytura.
Przeciętna emerytura z ZUS różni się też w zależności od płci świadczeniobiorcy. W przypadku mężczyzn jest to 3184 brutto, kobiety mogą liczyć tylko na 2128 zł brutto. Jak widzisz – różnica wynosi tu ok. 50%. Jest to spowodowane przede wszystkim krótszą aktywnością zawodową pań (niższy wiek emerytalny) oraz lukami w okresach składkowych m.in. z uwagi na konieczność wychowywania dzieci. Rozwiązaniem tego problemu miało być specjalne świadczenie dla matek, które wychowały co najmniej czwórkę dzieci – więcej na ten temat przeczytasz w artykule emerytura matczyna.
Ile wynosi najwyższa emerytura w Polsce
Zastanawiasz się, jaka jest najwyższa emerytura w Polsce? Najwyższe świadczenie wypłacane w 2021 z ZUS wynosiło 17 293,21 zł brutto. Do emerytury w wysokości ponad 10 000 zł brutto jest uprawnionych ponad 2 500 osób (to zdecydowanie więcej, niż aktualna średnia krajowa osób aktywnych zawodowo).
Ile wynosi najniższa emerytura w Polsce
A co z wysokością najniższej emerytury? Kwota najniższego świadczenia emerytalnego jest określona ustawowo i wynosi w 2023 roku 1588,44 zł brutto. Tę wartość określa się do ustalania wysokości szeregu innych świadczeń, m.in. renty rodzinnej oraz renty socjalnej.
Jednak ustawowe określenie wysokości minimalnej emerytury wcale nie oznacza, że nie da się otrzymywać niższego świadczenia. Najniższe świadczenie wypłacane z ZUS w 2021 roku wynosiło 0,42 zł brutto.
To oczywiście skutek ogromnego rozwarstwienia finansowego w naszym społeczeństwie. Szczegóły znajdziesz w artykule ile jest emerytów w Polsce.
Ile wynoszą emerytury w Europie
Sytuacja emerytów w wielu europejskich krajach przedstawia się zdecydowanie lepiej. Np. w Holandii osoba samotna może liczyć na 70% minimalnego wynagrodzenia, a osoba w związku małżeńskim na 50% minimalnego wynagrodzenia – bez względu na staż pracy. Minimalna emerytura w Hiszpanii wynosi około 700 Euro, a we Francji około 1240 Euro. Średnia emerytura w Niemczech wynosi obecnie 1538 Euro.
Jak dostać średnią emeryturę
Większość polskich seniorów boryka się z problemami finansowymi. Powodem tego stanu jest fakt, że waloryzacja świadczenia nie nadąża za wzrostem cen towarów i usług. Otrzymywanie nawet średniej emerytury nie umożliwia zachowania poziomu życia podobnego do osób aktywnych zawodowo.
To dlatego coraz więcej osób decyduje się na dalszą pracę, nawet pomimo uzyskania uprawnień do emerytury. Każdy kolejny miesiąc składkowy oznacza również wyższą kwotę świadczenia.
Nie zmienia to faktu, że najlepszym sposobem na zachowanie stabilności finansowej i dotychczasowego poziomu życia jest samodzielnie zadbanie o swoją przyszłość. Osoby pracujące mogą korzystać z dodatkowych funduszy lub też samodzielnie inwestować zaoszczędzone pieniądze (np. w akcje, obligacje lub niesamowicie popularne w Polsce nieruchomości).
Mnóstwo przydatnych informacji na ten temat znajdziesz w artykule pomnażanie kapitału.