Prowadzenie każdego biznesu jest związane z większymi lub mniejszymi kosztami. Niektóre z nich mają charakter stały (np. opłata za lokal, wynagrodzenie pracowników), część z nich zaliczamy do jednorazowych (np. wydatki na inwestycje). Przedsiębiorstwo, w celu pokrycia swoich wydatków, potrzebuje źródła finansowania. Jakie są najlepsze źródła finansowania przedsiębiorstwa? Gdzie można ubiegać się o dofinansowania do biznesu? Czy warto poprzestawać na jednym źródle finansowania? Dowiesz się z tego artykułu.
Jakie są źródła finansowania przedsiębiorstwa
Bez względu na obszar Twojej działalności – rozwój każdego biznesu związany jest z różnego rodzaju kosztami. Przedsiębiorcy przekonują się o tym już od pierwszych chwil prowadzenia działalności. Potrzebują przecież pieniędzy na zaopatrzenie się w towar, wynajem lokalu lub biura, wynagrodzenia, a także inwestycje, które pomogą im zwiększać efektywność biznesu.
Istnieje co najmniej kilka popularnych źródeł finansowania przedsiębiorstw. Podstawowy podział dotyczy charakteru ich źródła.
Mamy zatem do czynienia:
- z wewnętrznymi źródłami finansowania,
- z zewnętrznymi źródłami finansowania.
Wewnętrzne źródła finansowania przedsiębiorstw
W pierwszej grupie należy umieścić wszystkie aktywności, które generują dochód i zależą od samej działalności przedsiębiorstwa. Możemy tu zaliczyć np. dochody ze sprzedaży towarów i usług, z wynajmu lub dzierżawy itd.
Podstawową zaletą korzystania z finansowania tego typu jest pełna kontrola przedsiębiorcy i ich stały charakter.
Zewnętrzne źródła finansowania przedsiębiorstw
Do zewnętrznych źródeł finansowania należy zaliczyć wszelkiego rodzaju dotacje, pożyczki i kredyty, które wymagają udziału zewnętrznego podmiotu (np. państwa, banku, instytucji Unii Europejskiej).
Należy przy tym pamiętać, że korzystanie z zewnętrznych źródeł finansowania działa tylko przez określony czas i może być obwarowane najróżniejszymi warunkami.
9 najpopularniejszych źródeł finansowania przedsiębiorstwa
Obecnie mamy do wyboru mnóstwo najróżniejszych źródeł finansowania. Rozsądny wybór źródła to podstawowe zadanie przedsiębiorcy oraz jeden z najważniejszych elementów, wpływających na sukces firmy. Zgodnie z zasadami tradycyjnej ekonomii, w pierwszej kolejności powinniśmy wybierać wewnętrzne źródła finansowania, jednak w przypadku wielu firm (np. łatwo skalowalnych startupów) dużo lepiej mogą sprawdzić się źródła zewnętrzne. Szczegóły znajdziesz poniżej.
Najpopularniejsze źródła finansowania przedsiębiorstwa to:
- zysk netto,
- kredyt bankowy,
- kredyt kupiecki,
- pożyczka,
- dotacje finansowe,
- emisja akcji lub obligacji,
- faktoring,
- leasing operacyjny,
- leasing finansowy.
1. Zysk netto
Źródło: wewnętrzne.
To podstawowy sposób finansowania większości zdrowych przedsiębiorstw. Korzystanie z zysku netto do pokrycia zobowiązań firmy określa się również jako samofinansowanie. Dysponowanie zyskiem netto zależy przede wszystkim od rodzaju firmy, która prowadzisz.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej nie spotkamy na tym gruncie żadnych ograniczeń – możesz dowolnie dysponować pieniędzmi z zysku netto. Nieco inaczej wygląda sprawa w przypadku bardziej skomplikowanych form działalności (np. spółki). Tutaj jesteśmy zdecydowanie bardziej ograniczeni przez przepisy.
Największą zaletą samofinansowania jest wysoka wiarygodność firmy. Zwróć uwagę, że możliwość pokrycia wszystkich zobowiązań z zysku netto świadczy dobrze o kondycji finansowej przedsiębiorstwa.
2. Kredyt bankowy
Źródło: zewnętrzne.
Jednak w wielu wypadkach samo finansowanie działalności zyskiem netto jest po prostu niemożliwe. Dotyczy to w szczególności większych przedsięwzięć, które wymagają znacznych inwestycji (np. budowlanych). W takich warunkach upłynie co najmniej kilkanaście miesięcy, zanim pojawi się jakikolwiek zysk.
Kredyt bankowy pozwala poradzić sobie z tym problemem. Bank pożyczy przedsiębiorstwu pieniądze, z których będzie mógł pokryć swoje zobowiązania, aż do czasu pojawienia się zwrotu z inwestycji.
Procedury udzielania kredytów dla firm są bardzo podobne do tego, z czym mamy do czynienia na rynku kredytów konsumenckich. Firma oraz osoba prawna, również posiada zdolność kredytową. Bank stosuje analogiczne zabezpieczenia kredytu (np. hipotekę). Kredyt spłaca się w ratach, a wynagrodzenie banku stanowią prowizje oraz odsetki.
Oczywiście uzyskanie kredytu dla firm wiąże się z mnóstwem formalności. W wielu przypadkach bank zażąda przedstawienia biznes planu oraz solidnego zabezpieczenia np. zastawu na rzeczy, hipoteki lub weksla (z tego artykułu dowiesz się, kto to jest dłużnik wekslowy).
Na rynku mamy najczęściej do czynienia z dwoma typami kredytów tj. kredytem inwestycyjnym oraz obrotowym (pozwalającym pokryć koszty związane bieżącą działalnością firmy).
Największą zaletą tego rozwiązania jest oczywiście możliwość jednorazowego otrzymania znacznej kwoty pieniędzy, co umożliwia błyskawiczny rozwój i zdobycie stabilnej pozycji na rynku. Natomiast wadą są odsetki oraz pozaodsetkowe koszty kredytu, które na długie lata mogą obciążyć płynność finansową przedsiębiorstwa.
3. Kredyt kupiecki
Źródło: zewnętrzne.
Kredyt kupiecki polega na odroczeniu zapłaty na określony okres po dostarczeniu towaru. To źródło finansowania pozwala np. rozpocząć działalność handlową bez wkładu własnego.
Postanowienia kredytu kupieckiego zawiera się w pisemnej umowie pomiędzy dwoma stronami (tj. dostawcą i odbiorcą produktu). W wielu przypadkach można spotkać się z brakiem dodatkowych opłat za odroczenie terminu płatności (tzw. bezpłatny kredyt kupiecki).
Niski koszt (lub jego brak) to największa zaleta tego rozwiązania. Wśród wad należy wymienić przede wszystkim ryzyko niepowodzenia biznesu i braku spłaty zobowiązania przez kontrahenta.
4. Pożyczka
Źródło: zewnętrzne.
Równie popularnym źródłem finansowania są pożyczki. Wbrew pozorom – istnieje kilka istotnych różnic pomiędzy kredytem a pożyczką (jeżeli interesują Cię szczegóły sprawdź artykuł pożyczka a kredyt). Podstawową z nich jest to, że zgodnie z polskim prawem kredyty mogą być udzielane tylko przez banki (oraz podmioty wskazane w Ustawie prawo bankowe). Z kolei pożyczki może nam udzielić inne przedsiębiorstwo, a nawet osoba fizyczna.
Co ciekawe – kredyt zawsze jest rozwiązaniem płatnym. Z kolei pożyczka może być pozbawiona dodatkowych kosztów. Z uwagi na to mnóstwo przedsiębiorców posługuje się rozwiązaniem tego typu. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w której jedna osoba prowadzi kilka biznesów równocześnie. W końcu nic nie stoi na przeszkodzie, aby jeden podmiot bezpłatnie pożyczył pieniądze drugiemu.
Pożyczki to również rozwiązanie dla firm, które nie posiadają wysokiej zdolności kredytowej. Jest to rozwiązanie dużo bardziej elastyczne od kredytu bankowego.
5. Dotacje finansowe
Źródło: zewnętrzne.
Co ciekawe – na rynku spotkamy wiele firm oraz innych podmiotów, które funkcjonują wyłącznie w oparciu o to źródło finansowania. Z dotacji chętnie korzystają NGOsy (organizacje pozarządowe), fundacje oraz firmy świadczące usługi społeczne (np. żłobki, przedszkola itd.).
Dotacje przysługują też przedsiębiorcom, którzy zdecydują się na zatrudnienie osób niepełnosprawnych, wykluczonych społecznie lub zdecydują się na realizację jednego z tysięcy programów rządowych lub Unii Europejskiej.
Największym wyzwaniem jest tutaj oczywiście konieczność spełnienia wymagań, określonych przez organ przyznający dotacje. Dotacje mogą mieć formę zwrotną lub bezzwrotną. Szczegóły znajdziesz m.in. na stronie https://instrumentyfinansoweue.gov.pl/.
6. Emisja akcji lub obligacji
Źródło: zewnętrzne.
Emisja akcji i obligacji to świetny sposób na pozyskanie dodatkowych środków na rozwój firmy. Dzięki niej możemy pozyskać środki od inwestorów indywidualnych oraz instytucjonalnych.
Największym minusem tego rozwiązania są skomplikowane formalności i obowiązki w zakresie raportowania nakładane na spółki publiczne.
7. Faktoring
Źródło: zewnętrzne.
To świetne rozwiązanie dla wszystkim podmiotów, które mają problemy z terminowym regulowaniem płatności przez swoich kontrahentów. Firma faktoringowa wykupuje należności przedsiębiorstwa wynikające z wystawionych faktur i bezpośrednio przekazuje mu pieniądze.
Dzięki temu nie trzeba czekać 30 lub 60 dni na opłatę faktury przez klienta. Faktoring to sprawdzony sposób na zwiększenie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Należy przy tym pamiętać, że jest to usługa płatna (firma faktoringowa bierze na siebie ryzyko nieopłacenia faktury oraz czynności związane z ewentualnym dochodzeniem roszczeń w postępowaniu windykacyjnym i sądowym).
8. Leasing operacyjny
Źródło: zewnętrzne.
Leasing operacyjny polega na odpłatnym umożliwieniu przedsiębiorcy korzystania z określonych przedmiotów (np. maszyn, samochodów, komputerów) bez przekazywania własności rzeczy (przedmiot leasingu formalnie pozostaje własnością leasingodawcy). Po upływie umowy leasingu istnieje możliwość wykupienia używanej rzeczy, jednak nie jest to konieczność.
9. Leasing finansowy
Źródło: zewnętrzne.
To analogiczne źródło finansowania, które różni się od leasingu operacyjnego możliwością przekazania własności rzeczy bezpośrednio do majątku leasingobiorcy. Ważną różnicą są w tym wypadku kwestie podatkowe oraz możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Szczegóły znajdziesz w artykule leasing operacyjny a finansowy różnice.
Jaki sposób finansowania przedsiębiorstwa wybrać
Jak widzisz – istnieje mnóstwo najróżniejszych źródeł finansowania przedsiębiorstwa. Dawno już minęły czasy, w których prowadzenie biznesu musiało opierać się na wykorzystywaniu zysku netto lub indywidualnych inwestycji z majątku przedsiębiorcy lub kredytu.
Który sposób finansowania najlepiej wybrać?
Dobrze pomyśleć o tym jeszcze przed założeniem działalności. Określenie sposobu finansowania przedsiębiorstwa to podstawowy element biznes planu, od którego zależy mnóstwo innych elementów firmy (np. obszar jej działalności, poziom zatrudnienia, sposób zdobywania pozycji na rynku).
Podczas wyboru konkretnego sposobu finansowania, powinieneś przeanalizować:
- czy wybrany sposób zapewni stałą płynność finansową Twojego przedsiębiorstwa,
- czy wybrany sposób odpowiada do Twojej branży (np. czy możesz liczyć na dotacje),
- czy chcesz wykorzystać finansowanie zewnętrzne do gwałtownego rozwoju firmy,
- czy jesteś w stanie zaakceptować ryzyko i koszty związane z finansowaniem zewnętrznym.
Gdy już odpowiesz na te pytania, będziesz mógł podjąć właściwą decyzje o wyborze sposobu finansowania Twojej nowej firmy.
Prowadzisz działalność gospodarczą w innowacyjnej branży? Sprawadź, co oznaczają skróty CEO CFO CSO .